Knežević, Miloš (2012) Srbija i Zapadni Balkan - sporna zapadnost Zapadnog Balkana. Nacionalni interes, 15 (3). pp. 35-82. ISSN 1452-2152

Text 15-2.pdf Download (585kB)

Abstract

U radu je ispoljena kritička težnja propitivanja hronotopa pomodne i nepotkrepljene diplomatske formulacije „Zapadni Balkan“. Autor se obraća elementima kovanice Zapad i Balkan u istorijskom kontekstu njihovog nastanka i načina savremenog prepoznavanja. Promišljanjem i predočavanjem signatura Zapada nastaje pluralna niska različito shvaćenih zapada u problematičnom jedinstvu pojave i pojma Zapad. Tako se u perceptivnom i deskriptiv­nom nizu ukazuju: zapadna Srbija, zapadni srpski prostor, zapadni prostori u Republici Srpskoj, zapadni delovi nekadašnje Jugoslavije, zapadni deo Balkanskog poluostrva, zapadna Evropa, Amerika kao oličenje Zapada, Evroamerika kao oličenje Zapada, Rusija na globalnom zapadu, globalni Zapad, totalni Zapad i, najzad, stanje sveta posle mogućeg zamiranja Zapada. U pristupu balkanskom prostoru autor zapaža dve osobine toposa Srbije i srpskog prostora. Prva je geografski determinizam koji se u konfliktnim istorijskim dešavanjima preobražava u geografski fatalizam nepovoljnog, štaviše ukletog mesta bivanja. Druga osobina je prometnost mesta sazdanja države, ili, pravljenje „kuće na carskom drumu“. Autor dalje navodi i analizira pet imena za prostor ovdašnjeg obitavanja: Intermarijum (međumorje), Jugoistočna Evropa, Balkansko poluostrvo, Balkan i Evropski Bliski Istok. Analizom svakog od upotrebljavanih naziva, to jest pojave i pojma ponaosob, autor ustanovljava konfuznu i manipulativnu višeznačnost. Konstatacijom da ce svojevrsnom geopolitičkom semantizacijom putem razimenovanja u preimenovanja ovladava potčinjenim prostorima, autor u zaključku dospeva do stvarnih i mogućih značenja ispitivane kovanice „Zapadni Balkan“. Ističući potrebu uspostavljanja realgeografije umesto realpolitike, u završnom delu rada autor navodi petnaestak mogućih značenja prostorne odrednice „Zapadni Balkan“ za koju, naposletku, misli da u svojoj diplomatskoj ekspresiji i geopolitičkoj manipulativnosti ne iskazuje dovoljno uverljivu geografsku utemeljenost.

Actions (login required)

View Item