Kolaković, Aleksandra (2019) Stvaranje Jugoslavije u udžbenicima istorije (Srbija, Hrvatska i Federacija Bosne i Hercegovine). Nacionalni interes, 34 (1). pp. 171-188. ISSN 1820-4996

Text NI-34-8.pdf Download (344kB)

Abstract

Udžbenici istorije, kao primarno sredstvo u nastavnom procesu, nisu samo prenosioci znanja o istorijskim procesima, pojavama i događajima, već i značajan činilac u izgradnji i definisanju ličnih i kolektivnih identiteta, kao i odraz stavova akademske zajednice i nastojanja države da preko nastave istorije i obrazovnih politika formira građane. Istovremeno, nastava i udžbenici istorije omogućavaju da se stvori i „slika drugoga“. Stoga je u periodu stogodišnjice od stvaranja Kraljevine Srba Hrvata i Slovenaca (Kraljevine Jugoslavije) – tzv. „prve“ Jugoslavije cilj rada da istraži kako je ujedinjenje Južnih Slovena – stvaranje nove države prikazano u udžbenicima u Srbiji, Hrvatskoj i Federaciji Bosne i Hercegovine, nakon raspada Jugoslavije, odnosno u prvim decenijama 21. veka. U radu su za komparativnu analizu korišćeni udžbenici istorije za završne razrede osnovnih i srednjih škola (gimnazija i srednjih stručnih škola) u pomenutim državama, kao i relevantna literatura Instituta za proučavanje udžbenika „Georg Ekart“ iz Braunšvajga. U toku prethodne decenije štampane su desetine publikacija koje se bave nastavom istorije, udžbenicima i post-konfliktnom pomirenju, pri čemu se o događajima i posledicama Velikog rata piše sa aspekta izgradnje „učenja o miru“ – tj. kako nastava istorije i udžbenici mogu poslužiti pomirenju i pacifiranju odnosa između naroda koji su bili u konfliktu. Analiza odabranih udžbenika, koji se koriste u školama nekadašnje zajedničke države, međutim, pokazuje da postoje bitne razlike u odabiru i načinu prezentovanja nastavnog gradiva o stvaranju Jugoslavije. Zajedničko svim ucbenicima jeste da slede evropske i nacionalne preporuke o sadržaju udžbenika, što dovodi i do nemogućnosti da se detaljno i/ili objektivno objasne pojave, procesi i događaji, kao i uloga pojedinaca i/ili grupa, što posredno utiče na kulturu sećanja, izgradnju „slike drugoga“ i formiranje identiteta.

Actions (login required)

View Item